Ontstaansgeschiedenis
Het Handvest voor Compassie is de Nederlandse vertaling van het Charter for Compassion. Het Charter for Compassion werd in november 2009 wereldwijd gelanceerd op initiatief van de Britse schrijfster Karen Armstrong die door haar boeken tracht om bruggen te slaan tussen de aanhangers van verschillende levensbeschouwingen.
Zij won, als belangrijke hedendaagse denker, in 2008 de prestigieuze Amerikaanse TED-Award en werd zodoende in de gelegenheid gesteld om haar wens voor de wereld om te zetten in een concreet initiatief. Karen Armstrongs wens was dat er een Handvest voor Compassie zou komen gebaseerd op de universele Gulden Regel; ‘Behandel de ander zoals jezelf behandeld wilt worden.’
Wereldwijde lancering
Op 11 november 2009 werd de tekst van het handvest internationaal gelanceerd. In Nederland gebeurde dat in de Mozes & Aäronkerk in Amsterdam, in bijzijn van rabbijn Awraham Soetendorp, voormalig RABO-topman Herman Wijffels, filosoof en Islamgeleerde Tariq Ramadan en oud-burgemeester Job Cohen. Zo’n 400 mensen woonden de lancering bij.
City for Compassion
Wereldwijd zetten zich 68 steden in om van hun stad een compassie stad te maken. In Nederland zijn dat de volgende steden: Amsterdam, Groningen, Gorinchem, Leiden, Lochem, Lelystad en natuurlijk Arnhem. Doordat er verschillende compassie steden zijn kunnen er ook nationale projecten georganiseerd worden, zo is er bijvoorbeeld de jaarlijkse uitreiking van de compassie prijs. Elk jaar wordt er een thema gekozen, in 2011 was dat kunst en cultuur, in 2012 sport en in 2013 media. De prijs gaat naar diegene die zich inzet voor compassie, verbinding en een beter samen leven.
Handsvest voor Compassie
Het principe van compassie of mededogen ligt ten grondslag aan alle religieuze, ethische en spirituele tradities; steeds opnieuw wordt daarmee een beroep op ons gedaan alle anderen te behandelen zoals wij zélf behandeld willen worden.
Compassie is onze drijfveer om ons onvermoeibaar in te zetten voor het verzachten van het leed van onze medeschepselen, om terug te treden uit het middelpunt van onze wereld en een ander voor het voetlicht te plaatsen, en om recht te doen aan de onschendbare heiligheid van ieder mens en een ieder, zonder enige uitzondering, te behandelen met volstrekte waardigheid, billijkheid en respect.
Daarbij hoort tevens de opdracht om er zowel in het openbare als in het privé-leven voor te waken geen enkele vorm van leed te veroorzaken. Door gewelddadig te handelen, door de kwaliteit van het leven van een ander te verslechteren, door de grondrechten van die ander te misbruiken of te ontkennen, en door haat te zaaien met laatdunkende uitingen over anderen – zelfs over onze vijanden – doen wij de menselijkheid die wij allen met elkaar delen geweld aan.
Wij erkennen dat wij er niet in zijn geslaagd een leven te leiden vervuld van compassie en dat sommigen uit naam van hun religieuze overtuiging het totale menselijke leed zelfs groter hebben gemaakt.
Daarom roepen wij iedere man en vrouw op om:
- compassie opnieuw te maken tot de kern van moreel handelen en van religie
- terug te keren naar het oude principe dat iedere interpretatie van geschriften die aanzet tot geweld, haat of minachting geen enkele legitimiteit heeft;
- garant te staan voor de verstrekking van correcte en respectvolle informatie over andere tradities, godsdiensten en culturen aan jongeren;
- positieve waardering van culturele en religieuze verscheidenheid te stimuleren;
- bij te dragen aan medeleven, gebaseerd op kennis, voor het leed van alle mensen – ook van hen die wij als onze vijanden zien.
Het is van wezenlijk belang dat wij compassie in onze gepolariseerde wereld maken tot een duidelijke, lichtende en dynamische kracht. Indien compassie is geworteld in principiële vastbeslotenheid om uit te stijgen boven egoïsme, kan zij politieke, dogmatische en religieuze grenzen slechten.
Als product van onze wezenlijke afhankelijkheid van elkaar, speelt compassie een fundamentele rol binnen menselijke relaties en bij een volwaardig mensdom. Compassie voert naar verlichting en is onmisbaar voor het realiseren van een eerlijke economie en een harmonieuze wereldgemeenschap die in vrede leeft met elkaar.
Tekst: Karen Armstrong en the Council of Conscience, bestaande uit morele en spirituele wereldleiders (2009).
Het Mozeshuis participeert sinds 2009 in de internationale beweging rond het Charter for Compassion.
